زباله‌ها را در این محوطۀ ۵ هزار ساله رها نکنید
افق فرهنگی: شهر سوخته، یکی از مهم‌ترین محوطه‌های باستانی ایران، با قدمتی بیش از ۵۰۰۰ سال، هر ساله میزبان گردشگر و مسافران بسیاری است. این شهر که در ۵۶ کیلومتری زابل و در حاشیه جاده زابل ـ زاهدان قرار دارد، در سال ۲۰۱۴ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید و به یکی از مقاصد مهم گردشگری تاریخی کشور تبدیل شد.
محوطه تاریخی شهر سوخته به دلیل یافته‌های منحصربه‌فرد خود همواره مورد توجه باستان‌شناسان بوده است. از جمله مهم‌ترین کشفیات این منطقه می‌توان به قدیمی‌ترین جراحی مغز در جهان، نخستین چشم مصنوعی جهان، قدیمی‌ترین تخته نرد و سیستم فاضلاب پیشرفته در دوران باستان اشاره کرد. این یافته‌ها نشان می‌دهد که شهر سوخته در زمان خود یکی از متمدن‌ترین سکونتگاه‌های بشری بوده است.
با ثبت جهانی این محوطه باستانی، تعداد بازدیدکنندگان از شهر سوخته در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است. بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی با هدف آشنایی با تمدن کهن این منطقه به سیستان و بلوچستان سفر می‌کنند. کارشناسان گردشگری معتقدند که توسعه زیرساخت‌های رفاهی و گردشگری در این منطقه می‌تواند باعث افزایش جذب گردشگران و رونق اقتصادی استان شود.
با افزایش بازدیدهای گردشگران، چالش‌هایی نیز درباره حفظ پاکیزگی و جلوگیری از آسیب به این محوطه ارزشمند مطرح شده است. در همین راستا، حسین سرحدی دادیان ـ مدیر پایگاه میراث‌جهانی شهر سوخته ـ به ایسنا گفت: مهم‌ترین خواهش من از گردشگران این است که هنگام بازدید از محوطه‌های تاریخی، زباله‌های خود را رها نکنند. بیشتر گردشگران برای تفریح به این اماکن می‌آیند و همراه خود خوراکی‌هایی از جمله تنقلات، آب معدنی یا غذا دارند. تنها درخواست ما این است که اگر از این مواد استفاده می‌کنند، حتماً یک کیسه زباله همراه داشته باشند و زباله‌هایشان را در آن جمع‌آوری کنند. یا در سطل‌های زباله‌ای که در محوطه در نظر گرفته شده قرار دهند یا در صورت نبود امکانات مناسب، آن را با خود از محوطه خارج کنند.
سرحدی با بیان اینکه حجم زباله‌ها در روزهای پررفت‌وآمد، مانند تعطیلات نوروز، بسیار زیاد می‌شود، اضافه کرد: اگر گردشگران تخمه بخورند، بطری‌های نوشیدنی را رها کنند یا بسته‌بندی‌های خوراکی را در محوطه بیندازند، چهره این اماکن تاریخی به شدت آسیب می‌بیند. علاوه‌بر این، تمیز کردن و بازگرداندن این سایت باستانی به وضعیت اولیه کار سختی است و فشار زیادی بر افرادی که مسئولیت این اماکن را دارند، وارد می‌کند.
مدیر پایگاه میراث جهانی شهر سوخته درباره اقداماتی که در شهرسوخته برای بازدید گردشگران انجام شده است، توضیح داد: خوشبختانه حدود ۸۰ درصد از آسیب‌ها کاهش یافته، زیرا در بسیاری از محوطه‌های تاریخی، مسیرهای مشخصی برای گردشگران تعیین شده است. برای مثال، در شهر سوخته مسیرهای مشخصی برای بازدیدکنندگان طراحی شده تا از ورود به بخش‌های حساس جلوگیری شود. اگر گردشگران این مسیرها را رعایت کنند و اصول بازدید مسئولانه را در نظر بگیرند، کمک بزرگی به حفظ این اثر ارزشمند خواهند کرد.
سرحدی همچنین تاکید کرد: همه ما وظیفه داریم از میراث فرهنگی خود محافظت کنیم. اگر هر فرد زباله‌های خود را جمع‌آوری کند و قوانین بازدید را رعایت کند، می‌توانیم این محوطه‌های تاریخی را برای نسل‌های آینده حفظ کنیم. شهر سوخته میراثی گرانبهاست و حفظ آن نیاز به همکاری همه ما دارد.
مدیر پایگاه میراث جهانی شهر سوخته در پایان گفت: شهر سوخته یکی از مهم‌ترین و اسرارآمیزترین محوطه‌های باستانی ایران است که قدمت آن به بیش از ۵۰۰۰ سال پیش می‌رسد. این شهر، که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده، نشانه‌هایی از تمدنی پیشرفته را در خود جای داده است. سیستم‌های پیشرفته آبرسانی، قدیمی‌ترین جراحی مغز کشف‌شده در دنیا و آثار باستانی کم‌نظیری مانند چشم مصنوعی معروف، تنها بخشی از شگفتی‌های این محوطه هستند. شهر سوخته از نظر باستان‌شناسی اهمیت بسیار زیادی دارد و برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ ایران، مقصدی جذاب محسوب می‌شود.
انتهای پیام
