درخشش ادبیات داستانی در بریتانیا و افول کتاب‌های غیرداستانی
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از بوک سلر، بررسی‌های سال ۲۰۲۴ در بریتانیا نشان می‌دهد این سال برای ادبیات داستانی انگلیسی، بی‌نظیر و در همان حال برای ادبیات غیرداستانی بسیار ضعیف بوده است.
۶ عنوان از ۱۴ عنوانی که در بخش داستانی سال ۲۰۲۴ در میان پرفروش‌ترین‌ها جای گرفتند، کتاب‌هایی بودند که سال پیش هم این جایگاه را کسب کرده بودند و با این حال این ژانر موفق شد تا رکورد سال پیش را بشکند و بیش از ۵۰ میلیون پوند بیشتر از سال پیش فروش کند.
در بررسی‌های مربوط به سال ۲۰۲۴، در همه ۱۲ ماه سال ادبیات داستانی موقعیت خود را حفظ کرد و بالاترین جایگاه یعنی رقم فروش ۵۵۲.۷ میلیون پوندی را در میان کل بازار به خود اختصاص داد که به معنی فروشی حدود ۵۰ میلیون پوند بیشتر در مقایسه با فروش سال پیش است. با این حال در زیرگروه این ژانر هم همه دسته‌ها به یک اندازه درخشش نداشتند.
از مجموعه ۱۴ کتاب پرفروش گروه کتاب داستانی، ۶ مورد را کتاب‌هایی به خود اختصاص داده‌اند که در زیرگروه داستان‌های علمی و فانتزی تیک تاک جای می‌گیرند و جهشی ۴۱.۳ درصدی را تجربه کرده‌اند.
بزرگترین گروه یعنی ادبیات داستانی با فروش ۱۶۳.۱ میلیون پوند، بهترین بازگشت را از سال ۲۰۱۱ تجربه کرد. فروش ۱۴۳.۲ میلیون پوندی زیرگروه ادبیات جنایی، کتاب‌های مهیج و ماجراجویی هم بهترین موقعیت را در ۱۴ سال اخیر از آن خود کرد.
زیرگروه رومانس و حماسه هم با فروش ۶۹.۱ میلیون پوند حتی از سال ۲۰۱۲ که «پنجاه طیف خاکستری» پیشتاز بود و فروش آن بخش را به ۶۸.۳ میلیون پوند رسانده بود، فراتر رفت. عبور از این مرز برای مدتی طولانی دور از ذهن به نظر می‌رسید و در ۱۹ سال پیاپی این بخش در محدوده فروش ۲۰ تا ۲۵ میلیون پوند ظاهر شده بود. پس از آن «بوک تاک» توانست در ۳ سال گذشته، فروش این بخش را تا ۵۰ میلیون پوند بالا بکشد تا آنجا که در صدر جدول سال ۲۰۲۴ کتاب‌های محبوب طرفداران «تیک تاک» جای گرفته‌اند که کالین هوور (۶.۸ میلیون پوند از فروش ۸.۵ میلیون پوندی او از این دسته بود)، آنا هوانگ (۳.۵ میلیون پوند) و هانا گریس (۲ میلیون پوند) از آن جمله بودند. در مواردی هم رشد قابل توجهی ایجاد شد مانند امیلی هنری (رشد ۵۰ درصدی و رسیدن به رقم ۱.۷ میلیون پوند)، السی سیلور (با رشد ۳۵۸ درصدی و رسیدن به رقم ۲.۹ میلیون پوند) و لوری گیلمور (با رشد ۵۰۹ درصدی و رسیدن به رقم فروش ۲.۳ میلیون پوند).
البته عوامل دیگری هم ممکن است به رشد این زیرگروه کمک کرده باشد و آن کدهای طبقه‌بندی محصولات است. یک بحث دیرینه درباره کتاب‌های رمانس یا عاشقانه این است که در سال‌هایی که این زیرگروه حدود ۲۰ تا ۲۵ میلیون پوند فروش داشت، در واقع باید دربرگیرنده بخش بسیار بزرگ‌تری می‌بود، زیرا بسیاری از داستان‌های عاشقانه توسط ناشران در رده رمان‌های ادبی جای می‌گرفتند تا امکان قرار دادن در جایگاه بهتری در فروشگاه‌ها داشته باشند و حتی احتمالاً نقد رسانه‌ای بیشتری به دست آورند.
طی چند سال گذشته، داستان‌های تجاری زنانه در بسیاری از فروشگاه‌ها جایگاه خود را به دست آورده‌اند و بسیاری از آنها در زیرگروه رمانس و حماسه کدگذاری می‌شوند. سومین کتاب پرفروش در این رده در سال ۲۰۲۴، «کفش‌های شخص دیگری» اثر جوجو مویز (پنگوئن، ۱.۵ میلیون پوند) بود که در عین حال اولین کتاب وی است که به عنوان عاشقانه و حماسه طبقه‌بندی شد. در ادامه، عناوینی هستند که احتمالاً پیش از «تیک تاک» در بخش داستان‌های ادبی جای می‌گرفتند که «یادبود» آلیس وین، «هفت تابستان» پگی تون و «لعنتی» ملانی کانتور از جمله آنها هستند.
استیون کینگ مسلط بر ژانر وحشت
زیرگروه داستان‌های ترسناک و ارواح با فروش کمی بیش از ۸ میلیون پوند، هرچند به بهترین نتیجه دست نیافتند اما ۹.۴ درصد بالاتر از رکورد قبلی خود فروختند. در طول ۱۲ ماه گذشته درباره پرطرفدار بودن این ژانر صحبت‌های زیادی صورت گرفته است، اما آیا واقعاً اینطور است؟
شکی نیست، کتاب‌های ژانر وحشت در حال افزایش است: سال ۲۰۲۴ فروش این ژانر تقریباً دو برابر درآمد سالانه از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۲ بود، اما این آثار بخش کوچکی از بخش داستانی را دربرمی‌گیرد (آثار هوور به تنهایی کل بخش زیرگروه وحشت را در سال گذشته تحت الشعاع قرار داد) و دستاورد بزرگی هم نداشته است. جلد شومیز «هالی» استیون کینگ با فروش ۶۴ هزار نسخه، کتاب برتر این زیرگروه در بریتانیا بود و در میان مجموع کتاب‌های پرفروش سال، جایگاه ۲۲۲ را کسب کرد. هیچ عنوان دیگری از زیرگروه آثار ترسناک و ارواح بیش از ۲۰ هزار نسخه نفروخته است و فقط ۹ عنوان فروشی بیش از ۱۰ هزار نسخه را تجربه کردند.
استیون کینگ چهره مسلط بر بازار آثار ترسناک است و یک چهارم فروش زیرگروه داستان‌های ترسناک و ارواح را آثار وی تشکیل می‌دهند. با این حال یک نکته مهم در این زیرگروه وجود دارد و آن اینکه از ۲۰ کتاب برتر این دسته در سال گذشته، ۱۰ کتاب قبل از قرن ۲۱ منتشر شدند. ۷ عنوان کتاب بیش از ۴۰ سال پیش منتشر شده اند و ۲ مورد برای اولین بار در قرن ۱۹ منتشر شده بودند.
با وجود این باید گفت هنوز نویسندگان حرفه‌ای تازه کاری هم هستند که آثار بسیاری از آنها برای سال ۲۰۲۵ در دسترس خواهد بود و این زیرگروه همچنان به رشد خود ادامه خواهد داد.
آمار فروش بخش داستانی و زیرگروه آن در بریتانیا برای سال ۲۰۲۴ چنین بوده است:
ادبیات داستانی؛ رشد ۵.۴ درصدی، فروش ۱۶۳ میلیون پوندی
آثار جنایی، مهیج و ماجراجویانه؛ رشد ۴.۱ درصدی، فروش ۱۴۳ میلیون پوندی
کتاب‌های علمی تخیلی و فانتزی؛ رشد ۴۱.۳ درصدی، فروش ۸۳.۸ میلیون پوندی / رکورد زد
کتاب‌های عاشقانه و حماسی؛ رشد ۹.۸ درصدی، فروش ۶۹ میلیون پوندی / رکورد زد
آثار تاریخی و اسطوره‌ای؛ رشد ۱۱.۹ درصدی، فروش ۲۸ میلیون پوندی
رمان‌های گرافیکی: مانگا؛ افزایش ۱.۳ درصدی، فروش ۲۶.۵ میلیون پوندی
رمان‌های گرافیکی: کلی؛ کاهش ۴.۹ درصدی، فروش ۱۱.۴ میلیون پوندی
رمان‌های گرافیکی: ابرقهرمانی؛ افزایش ۵.۷ درصدی، فروش ۸.۹ میلیون پوندی
رمان‌های ترسناک و ارواح؛ رشد ۹.۴ درصدی، فروش ۸ میلیون پوندی / رکورد زد
داستان کوتاه و گلچین‌های داستانی؛ رشد ۸.۸ درصدی، فروش ۶.۷ میلیون پوندی / رکورد زد
رمان‌های گرافیکی: غیرداستانی؛ رشد ۹.۷ درصدی و فروش ۱.۷ میلیون پوندی / رکورد زد
داستانی جنگی؛ کاهش ۱۸.۳ درصدی، فروش ۱.۲ میلیون پوندی
داستانی اروتیک؛ رشد ۱۸ درصدی فروش ۵۰۰ هزار پوندی
وسترن؛ رشد ۲۲.۳ درصدی، فروش ۹۹ هزار پوندی
به این ترتیب در مجموع در سال ۲۰۲۴ در بخش ادبیات داستانی بازار کتاب بریتانیا ۶۴ میلیون و۵۱۱ هزار و ۹۲۲ نسخه کتاب فروخته شده و افزایشی ۶.۲ درصدی را تجربه کرده است.
از نظر ارزش مالی قیمت این کتاب‌های فروخته شده در بخش داستانی در سال ۲۰۲۴ برابر ۵۵۲ میلیون و ۶۶۷ هزار و ۸۶ پوند بوده که افزایش ۹.۸ درصدی را نسبت به سال قبل تجربه کرده است.
از این میان سهم کتاب‌های جلد سخت و گالینگور ۲۶.۷ درصد و سهم کتاب‌های شومیز ۷۳.۷ درصد بوده است.
کتاب‌های غیرداستانی
در بخش آثار غیرداستانی اما ۶.۳ درصد از نظر حجم و ۴.۹ درصد از نظر ارزش مالی کاهش ایجاد شد و بازار فروش کتاب‌های غیرداستانی، سال خوشی را پشت سرنگذاشت و فروش این بخش بسیار ضعیف چهره کرد.
در کل فروش این بخش برابر ۱۰۷.۹ میلیون پوند بود و کاهشی ۱۵ درصدی نسبت به سال کم فروغ قبل‌تر تجربه شد. در این میان بخش سبک زندگی، سلامتی و برخی از بخش‌های سرگرمی به طور کلی بهتر عمل کردند و بخش سلامتی افزایشی ۲۳ درصدی را تجربه کرد و به فروش ۲۳.۳ میلیون پوند رسید.
صنایع دستی، هنرها و صنایع دستی هم رشد قابل توجهی داشتند، هر چند یکی از بزرگترین کاهش‌ها در زیرگروه «بیوگرافی و زندگینامه خودنوشت» مشاهده شد و این ژانر ۲۱ درصد کاهش یافت و ۲۵ میلیون پوند فروخت تا حسرت رقم فروش ۱۱۰ میلیون پوندی سال ۲۰۲۳ را بخورد که کتاب «یدکی» شاهزاده هری در آن نقش مهمی داشت.
