برگزاری همایش «زبان و خط فارسی گفتاری» در فرهنگستان زبان و ادب
افق فرهنگی: مریم مسگرخویی دبیر علمی همایش زبان و خط فارسی گفتاری با اعلام برگزاری همایش «زبان و خط فارسی گفتاری» روزهای دوشنبه و سهشنبه، ۲۹ و ۳۰ بهمن در فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: این همایش با حضور جمعی از استادان، صاحبنظران و پژوهشگران در تالار شهیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزار میشود.
دبیر علمی همایش زبان و خط فارسی گفتاری با اشاره به وظیفه فرهنگستان در پاسداری از زبان و خط فارسی، افزود: با توجه به گسترش روزافزون صورتهای غیرمعیار زبان و خط فارسی و بروز سلیقههای گوناگون در این زمینه، فرهنگستان بر آن شد تا در همایشی علمی و با هدف ساماندهی به دستور خط و فرهنگ املائی فارسی گفتاری این موضوع مهم را بررسی کند. در فراخوان این رویداد که تابستان امسال منتشر شد، با نظر شورای علمی همایش، موضوعاتی همچون «گفتارینویسی در فارسی»، «ترجمه و ویرایش زبان و خط فارسی گفتاری» «زبان و خط فارسی گفتاری در رایاسپهر» و «زبان و خط فارسی گفتاری در رسانه» به عنوان محور مقالات ارسالی در نظر گرفته شد.
دبیر علمی همایش زبان و خط فارسی گفتاری با اشاره به پایان گرفتن داوری مقالات گفت: پساز داوری مقالات که با مشارکت استادان برجسته و صاحبنظر انجام گرفت، بیست و یک مقاله برای سخنرانی و دو مقاله به صورت اعلان (پوستر) به دبیرخانه همایش معرفی شد. همایش در دو روز برپا میشود و طی آن سخنرانان در چهار نشست تخصصی درباره جوانب مختلف زبان و خط فارسی گفتاری به بحث و بررسی میپردازند و فرهنگستان در نظر دارد با جمعبندی آرای استادان و پژوهشگران این حوزه، دستور خط و فرهنگ املایی فارسی گفتاری را تدوین و منتشر کند.
مسگرخویی درباره سخنرانان و و موضوع سخن آنها گفت: در نخستین نشست همایش که دوشنبه ۲۹ بهمنماه برپا میشود، غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، و محمد دبیرمقدم، معاون علمی و پژوهشی فرهنگستان و رئیس همایش سخنرانی میکنند و در ادامه، نازنین خلیلیپور درباره «از دوزبانگونگی به دونوشتارگونگی و لزوم برنامهریزی زبانی»، فاطمه فرهودیپور درباره «آموزش گفتارینویسی در تبلیغنویسی (کپیرایتینگ)»، محمدامین ناصح و امیرحسین اخلاقی درباره «بررسی انواع نونویسیهای موجود در پیامهای دانشآموزیِ ارسالی به سامانه آموزشی شاد»، سخن خواهند گفت. همچنین در دومین نشست روز نخست همایش، سعید رفیعی خضری درباره «ارتباط ویژگیهای نقشی با مشخصههای دستوری در گونه محاورهای زبان فارسی»، محمد راسخ مهند درباره «برخی ویژگیهای نحوی در فارسی گفتاری، شواهدی از پیکره همبام»، سعیده میرترابی و فاطمه کلانتری درباره بررسی پیکرهبنیاد کاربرد اسنادی صورتواژههای «هست»، «هستش» و «هس» در فارسی محاوره نوشتاری امروزی؛ اشتباهی رایج یا دستوریشدگی»، مهرنوش شمسفرد و وحیده تجلی درباره «ترتیب بینشان سازهها در فارسی گفتاری معیار؛ تحلیلی پیکرهبنیاد» و هومن عباسپور درباره «هست و است در محاوره» سخنرانی میکنند.
وی درباره برنامههای روز دوم همایش گفت: در روز دوم هم دو نشست علمی برپا میشود که در نخستین نشست، امید طبیبزاده درباره «مقایسه صورتهای شکسته فارسی و انگلیسی؛ و بررسی دستور خط فارسی شکسته»، الوند بهاری درباره «هنر ترجمه گفتوگو»، فرسید سمائی و ابوالفضل علمدار درباره «شیوه بازنمایی زبان گفتاری در فرهنگهای یکزبانه فارسی»، ساغر شریفی و مرضیه صناعتی درباره «گفتارینویسی در فرهنگهای فارسی»، یدالله شکری و افروز تابعی درباره «فارسی، زبان گفتار یا زبان گرفتار: بررسی انتقادی خط، با تأملی بر فارسی گفتاری و نوشتار آن در فضای مجازی» سخن میگویند و در نشست دوم، آبتین گلکار درباره «گفتارینویسی و سبک محاورهای در زبان فارسی»، بهروز محمود بختیاری درباره «نگارش «صادقانه» فارسی گفتاری: مروری بر الگوهای صادق هدایت و صادق چوبک در نگارش گفتگوهای علویه خانم و سنگ صبور»، علی سالمی درباره «تمهیدی محدود بر ضرورت اجتنابناپذیری گفتارینویسی در موضع واقعگرایانه و پیشینه گفتارینویسی در فارسی؛ مورد تاریخ بیهقی»، آزاده و عادله خلیفی درباره «چرایی و کارکرد زبان گفتاری در داستانهای هوشنگ مرادی کرمانی»، فاطمه محمودی و مسعود قیومی درباره «واژهسازی در گفتارینویسی فارسی غیرمعیار در فضای مجازی» و زهرا ابوالحسنی چیمه درباره «تدوین دستور زبان شفاهی برای آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان: اقتضائات و راهکارها» سخنرانی میکنند و دو مقاله نیز به صورت اعلان (پوستر) نیز در حاشیه همیش به نمایش گذاشته میشود: «بررسی و طبقهبندی صورتهای شکسته فارسی در شبکههای اجتماعی» (یوسف آرام و فرزانه بختیاری) و «گفتارینویسی در فیلمنامه گاو اثر داریوش مهرجویی» (صبا دباغمنش).
دبیر علمی همایش زبان و خط فارسی گفتاری در پایان گفت: برای بهرهگیری عموم علاقهمندان از سخنرانیهای همایش، همه نشستها به صورت برخط در نشانی wbnr.ir/bkle4 پخش میشود و برگزیده مقالات همایش در مجله نامه فرهنگستان (ویژهنامه دستور) و کتابچه چکیده مقالات منتشر خواهد شد. این همایش با همکاری گروههای زبان و رایانه و دستور زبان فارسی و رسمالخط فرهنگستان برگزار میشود و محمد دبیرمقدم، عضو پیوسته و معاون علمی و پژوهشی فرهنگستان، ریاست آن را برعهده دارد.